Επάγγελμα: ξεναγός

Φωτεινή Μπάρκα

Η τουριστική σεζόν που ξεκίνησε, είναι ομολογουμένως μία από τις χειρότερες των τελευταίων δεκαετιών. Τα αμέτρητα αρνητικά δημοσιεύματα στο εξωτερικό δημιουργούν στους αναγνώστες την εντύπωση ότι στην Ελλάδα η «διάλυση» είναι επιεικής χα­ρακτηρισμός. Πρόσφατο δημοσίευμα στον «Γκάρντιαν» ενημέ­ρωνε όσους έχουν κλείσει πακέτα διακοπών στην Ελλάδα τι θα σήμαινε γι’ αυτούς αν η χώρα έφευγε από το ευρώ... Αν προστε­θούν και οι περσινές εικόνες με τους τουρίστες να περπατούν στο λιοπύρι της Αττικής οδού με τις βαλίτσες στο χέρι για να φτάσουν στο αεροδρόμιο εξαιτίας της πολυήμερης απεργίας των ταξί, αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς γιατί η Τουρκία είναι γεμάτη τουρίστες κι εμείς όχι.

Απευθυνθήκαμε στους επαγγελματίες εκείνους που έρχονται καθημερινά σε επαφή με τους τουρίστες, αποτελώντας το «πρό­σωπο» της χώρας μας στο εξωτερικό. Είναι οι επαγγελματίες ξεναγοί, τους οποίους η πολιτεία επιμένει να αγνοεί. Η χώρα μας διαθέτει ίσως τους πιο καταρτισμένους επαγγελματίες ξεναγούς στην Ευρώπη, χάρη και στη Σχολή Ξεναγών, που διδάσκει από Προϊστορία μέχρι Σπηλαιολογία. Είναι πολύγλωσσοι (καλύ­πτουν 26 διαφορετικές γλώσσες) και οι περισσότεροι έχουν αποκτήσει, πριν εισαχθούν στη Σχολή, άλλο πανεπιστημιακό πτυχίο.

Ο Κρίτων Πιπέρας, πρόεδρος του Σωματείου Διπλωματούχων Ξεναγών, με 32 χρόνια στο επάγγελμα, και η Ελένη Δημητρακο­πούλου, γ.γ. της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξεναγών, με 17 χρό­νια εμπειρίας, ομολογούν ότι η φετινή σεζόν είναι μία από τις χειρότερες που έχουν ζήσει, αν εξαιρέσει κανείς τις χρονιές του πολέμου στον Κόλπο. «Ακόμη και το 1984, όταν ο Ρίγκαν έβγαλε ταξιδιωτική οδηγία κατά της Ελλάδας, δεν ήταν έτσι» θυμάται ο Κ. Πιπέρας.

Μέχρι σήμερα η πολύτιμη εμπειρία αυτών των ανθρώπων δεν έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από την πολιτεία. «Κα­νένας φορέας, ποτέ, δεν έχει ρωτήσει την άποψή μας» τονίζει. «Ούτε στα συνέδρια που γίνονται για τον τουρισμό μας καλούν. Ο ξεναγός έρχεται σε άμεση επαφή με τον τουρίστα και ξέρει από πρώτο χέρι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Η χώρα μας, όμως, συμπεριφέρεται σαν να μην υπάρχει ο ξεναγός. Σε αντί­θεση με την Τουρκία, που δεκαετίες τώρα τους ξεναγούς τούς αντιμετωπίζουν ως είδος πολυτελείας».

Ο κλάδος των ξεναγών δεν πλήττεται, όμως, μόνο από την πτώση των τουριστών, αλλά και από όσους ανεξέλεγκτα «βα­φτίζονται» ξεναγοί και κατακλύζουν (κυρίως) τα νησιά αλλά και κορυφαίους αρχαιολογικούς χώρους όπως είναι η Ακρόπολη. «Έχω δει ακόμη και κομμώτριες να ξεναγούν, με μοναδικό προ­σόν τη γνώση μιας ξένης γλώσσας...» αναφέρει η Ελένη Δημη­τρακοπούλου.

Τα βασικότερα προβλήματα

«Για να ξεκινήσει ομαλά μια σεζόν, απαιτείται η ρύθμιση του ωραρίου των αρχαιολογικών χώρων. Φέτος θα φτάσει Ιούλιος για να διευθετηθεί το θέμα. Από πάρα πολλές απόψεις είναι κατασταλτικός παράγοντας. Και δυστυχώς συμβαίνει κάθε χρόνο» υπογραμμίζει ο Κ. Πιπέρας και συνεχίζει: «Όταν ξεκι­νάμε από τις 8 το πρωί και τους έχουμε νηστικούς μέχρι τις 3 το μεσημέρι για να προλάβουν να δουν τους αρχαιολογικούς χώρους που θέλουν, αντιλαμβάνεστε ότι δεν είναι και οι πιο ευχαριστημένοι άνθρωποι».

Προβληματικό είναι και το ενιαίο εισιτήριο των 12 ευρώ για την Ακρόπολη, σύμφωνα με την Ελένη Δημητρακοπούλου. «Εκ των πραγμάτων δεν θα προλάβουν να επισκεφθούν όλους τους χώρους και το εκλαμβάνουν ως κοροϊδία. Έπειτα, όσοι εξακολουθούν να επισκέπτονται την Αθήνα έχουν κλείσει ένα εβδομαδιαίο πακέτο: την πρώτη ημέρα θα τη διαθέσουν για την Αθήνα και μετά θα φύγουν για την Πελο­πόννησο ή κάποιο νησί. Θα επιστρέψουν στην Αθήνα την 5η ημέρα, αλλά και τότε δεν θα μπορέσουν να δουν τους υπόλοιπους χώρους γιατί το ενιαίο εισιτήριο ισχύει για 4 και όχι 5 ή 7 ημέρες... Τότε τα παράπονά τους είναι έντονα».

Κλέφτες μέχρι και στην Ακρόπολη

«Η Αθήνα έχει πεθάνει τουριστικά» λέει κατηγορηματικά ο Κ. Πιπέρας. «Είναι πλέον τριτοκοσμική η εμφάνισή της. Ο τουρίστας δεν μπορεί να κυκλοφορήσει στην πόλη. Κι όχι μόνο στην Ομόνοια, το φαινόμενο έχει εξαπλωθεί παντού. Ακόμη και πάνω στην Ακρόπολη υπάρχουν κλέφτες. Έχουμε τουλάχιστον 5 με 10 περιστατικά καθημερινά από οργανωμένες συμμορίες που “ξαφρίζουν” τους τουρίστες».

«Έχεις την αίσθηση» προσθέτει η Ελένη Δημητρακοπούλου «ότι μας παρακολουθούν συνεχώς μάτια για να μας κλέψουν. Φοβίζουμε τους τουρίστες γιατί, αν πέσουν θύματα κλοπής, πρέπει μετά να πάνε στο αστυνομικό τμήμα να δηλώσουν την κλοπή κι εκεί θα δουν την αθλιότητα και τη μιζέρια σε όλο της το μεγαλείο…».

Εκείνο που ισοσκελίζει την αρνητική κατάσταση είναι η ομορ­φιά και η μαγεία των αξιοθέατων. «Και ο τελευταίος αρχαιο­λογικός χώρος που έχει αφεθεί στην τύχη του, έχει μια μαγεία που τους συνεπαίρνει και δεν θα κοιτάξουν τα μικροπροβλή­ματα. Όταν έρθει βέβαια η ώρα να πάνε στην τουαλέτα και δεν υπάρχει, τότε... Ή όταν αισθανθούν αδιαθεσία και δεν υπάρχει ούτε ένα ασθενοφόρο στην Ακρόπολη, ούτε ένα ιατρείο στην Ολυμπία... τότε δεν έχουν τον υπουργό απέναντί τους, αλλά εμένα...» λέει ο Κ. Πιπέρας.

Μέσα στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία τα πράγματα είναι καλά, παραδέχεται και η Ελένη Δημητρα­κοπούλου. Έξω όμως; «Εσύ μιλάς για τα Ολυμπιακά ιδεώδη και ο τουρίστας από το παράθυρο βλέπει βουνά από σκου­πίδια. Πλέον ο κόσμος είναι ευαισθητοποιημένος με την καταστροφή του περιβάλλοντος και δεν μπορεί να χωνέψει τέτοιες εικόνες...» τονίζει ο Κ. Πιπέρας.

Ποιοι έρχονται

«Οι γερμανόφωνοι μας τιμωρούν συνειδητά. Δεν έρχονται καθόλου. Τέτοια εποχή κάθε χρόνο είχαμε πάρα πολλά κουλτουριάρικα γκρουπ Γερμανών, που δεν ήρθαν καθόλου φέτος. Είναι ζήτημα αν έχω συναντήσει 2 γκρουπ Γερμανών» αναφέρει η Ελένη Δημητρακοπούλου. «Ευτυχώς, οι Γάλλοι που είναι φιλέλληνες και δεν φοβούνται εύκολα έρχονται, αλλά είναι αισθητά λιγότεροι. Σκεφτείτε: για να μην έρχεται μια πιστή πελατεία, όπως είναι οι Γάλλοι, αυτό σημαίνει ότι δεν κάναμε τίπο­τα για να αντιστρέψουμε το “κακό” κλίμα» τονίζει και συνεχίζει: «Είμαστε ανήσυχοι γιατί τα τσάρτερ έρχονται άδεια, που σημαί­νει ότι του χρόνου οι εταιρείες θα κόψουν τα δρομολόγια. Χωρίς τσάρτερ, τα τουριστικά γραφεία δεν μπορούν να δουλέψουν. Στις Μυκήνες τον Μάιο ήταν 3 γκρουπ, όταν συνήθως αυτήν την εποχή είναι 25... Μιλάμε για τεράστια πτώση..».

Ο Κρίτων Πιπέρας εργάζεται με Αμερικανούς τουρίστες. «Φο­βούνται να έρθουν, δεν ξέρουν τι θα αντιμετωπίσουν. Η ανασφά­λεια είναι ο χειρότερος σύμβουλος όταν μιλάμε για διακοπές». Τον περασμένο Οκτώβριο, ξεναγούσε ένα ζευγάρι Αμερικανών που διέμεναν στη «Μ. Βρετανία». Τους φυγάδευαν από την πίσω πόρτα γιατί στην πλατεία Συντάγματος γίνονταν φασαρίες. «Δεν νομίζω ότι θα ξανάρθουν...» λέει απογοητευμένος.

Πώς μας βλέπουν

Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί μας βλέπουν με συμπάθεια, γιατί βρίσκονται – κατ’ αναλογία – στην ίδια θέση και αντιλαμβάνονται ότι μπορεί να είναι τα επόμενα θύματα. «Ιδιαίτερα οι Γάλλοι, που καταλαβαίνουν τι σημαίνει να βάλλε­ται μια χώρα, μας λένε ότι έρχονται για να μας βοηθήσουν. Οι Ισπανοί δεν έρχονται πια διότι αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλή­ματα. Κι όσοι έρχονται, επιλέγουν την κρουαζιέρα με ισπανικά πλοία, που τους κοστίζει φθηνότερα» λέει η Ελένη Δημητρακο­πούλου. «Όσοι είχαν ξανάρθει παλιότερα στην Ελλάδα, βλέπουν στην Αθήνα μια άλλη χώρα. Εκείνο που σχολιάζουν αρνητικά είναι ο φόβος που πλέον νιώθουν. Υπάρχουν βέβαια κι εκείνοι που νομίζουν ότι θα δουν παντού άστεγους και εξαθλιωμένους ανθρώπους. Και εκπλήσσονται. Ιδιαίτερα όσοι επισκέπτονται την επαρχία, και όχι την Αθήνα, μου λένε έκπληκτοι ότι δεν βλέ­πουν πουθενά την κρίση...».

Όλοι όμως γνωρίζουν τα πάντα για την πολιτική μας σκηνή. «Με ρωτούσαν για τον Τσίπρα και τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς, ήξεραν το όνομα του Προέδρου της Δημοκρατίας» λέει η Ελένη Δημητρακοπούλου. «Ήταν κάτι καινούργιο, δεν το είχα ξαναζή­σει...».

ΠΗΓΉ: ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ